API ها و دولت الکترونیک

الکترونیکی کردن خدمات عمومی می‌تواند به دولت‌ها کمک کند تا بار اداری را کاهش دهند، کارکردهای جدید را توسعه دهند و فرآیندهای ساده‌ای برای شهروندان فراهم نمایند که بخش‌های گوناگون را پوشش میدهند. دولت الکترونیک یعنی دولتی که فناوری اطلاعات به ارائه خدمات عمومی به شهروندان و کسب‌وکارها کمک می‌کند و در عین حال کارایی و شفافیت را افزایش می‌دهد.  دولت الکترونیک از دیدگاه یک شهروند به این معنا است که دیگر فرم کاغذی پر نشود یا به ادارات دولتی مراجعه نکند، بلکه به‌طور خودکار اطلاعات بین سازمان‌ها مبادله شود.

دولت الکترونیک یک پازل تعامل‌پذیری و تبادل اطلاعات است که قطعات اصلی آن API ها هستند. ایجاد یک فرایند آنلاین ساده که پیچیدگی‌های اساسی آن از کاربر پنهان است، نیاز به ارتباطات یکپارچه بین سازمان‌های دولتی و سیستم‌های درگیر دارد . اما  APIها تنها مهره‌های اصلی این فرایند نیستند. تعامل‌پذیری و همکاری در یک مقیاس گسترده‌تر، نیازمند استانداردها، دستورالعمل‌ها و همچنین همکاری بین بخش‌های اداری دولتی و خصوصی است.

اصل فقط یک بار (The once-only principle)

اصل فقط یک بار (TOOP) یک مفهوم دولت الکترونیکی است که توسط اتحادیه اروپا توسعه یافته است. هدف آن این است که شهروندان، سازمان‌ها و شرکت‌ها مجبور باشند اطلاعات خاصی مانند آدرس را تنها یک بار به مسئولین ارائه دهند. سپس اطلاعات در یک مخزن ذخیره می‌شود و بین مسئولینی که حق دسترسی به آن را دارند به اشتراک گذاشته می‌شود.

در عمل، این بدان معناست که اگر یک سازمان قبلاً اطلاعات مربوط به یک شهروند را جمع‌آوری و ذخیره کرده باشد، سازمان دیگر به جای درخواست اطلاعات مجدد  از شهروند، فقط باید از مرجعی که “مالک” اطلاعات است، برای دسترسی به آن استعلام کند. مانند دفاتر ثبت احوال فنلاند و استونی که منبع مشترک داده‌ها برای سایر سازمان‌های دولتی و مشاغل هستند زیرا حاوی اطلاعاتی مانند نام و آدرس هستند.

APIها برای پیاده‌سازی TOOP حیاتی هستند، زیرا تبادل داده بین مقامات را امکان‌پذیر می‌کنند. اما پیاده‌سازی موفق همچنین نیاز به راه‌حل‌های امن تبادل داده، مدل‌های داده یکپارچه و قابلیت همکاری بین سیستم‌های اطلاعاتی و برنامه‌های مختلف دارد.

تحولات الکترونیکی بخش دولتی تأثیر بسزایی بر شهروندان دارد. سه مزیت اصلی دولت مبتنی بر API به شرح زیر می‌باشد:

• دولت مبتنی بر API موجب تسریع فرایندها و پیروی از آنها را برای شهروندان آسان‌تر می‌سازد.
• دولت مبتنی بر API فرایندهای اداری را ساده و منابع کارمندان دولتی را بهینه می‌کند.
• دولت مبتنی بر API فساد و دور زدن مقررات را کاهش می‌دهد.

خدمات عمومی فعالانه

در مواردی که فرآیندی در چندین سازمان گردش دارد، ممکن است شخص مجبور باشد با هر سازمان جداگانه تماس بگیرد. به عنوان مثال، درخواست مزایای بیکاری در فنلاند ممکن است مستلزم ثبت‌نام به عنوان یک جویای کار بیکار در یک سازمان و سپس درخواست مزایای کار در سازمان دیگر باشد. اگر آن شخص مستحق مزایای اجتماعی اضافی، مانند کمک هزینه مسکن باشد، باید درخواست خود را به مرجع دیگری نیز ارائه دهد.

خدمات عمومی فعالانه خدماتی هستند که دولت به طور خودکار به شهروندان ارائه می‌دهد یا پیشنهاد می‌کند. دولت‌ها در حال حاضر اطلاعات زیادی در مورد شهروندان خود ذخیره می‌کنند. آنها معمولاً حداقل از برخی از جنبه‌های وضعیت فعلی زندگی یک فرد، مانند سن و وضعیت تأهل آگاه هستند.

به عنوان مثال، نمونه ای از خدمات عمومی فعالانه، اظهارنامه مالیاتی از پیش پر شده است، که در آن سازمان مالیاتی به جای اینکه فرد را ملزم به وارد کردن آن جزئیات به صورت دستی کند، اطلاعات لازم را از منابع خارجی مانند یک کارفرما جمع‌آوری می‌کند. سپس شهروندان اطلاعات از پیش پر شده را تأیید می‌کنند. اگر درست باشد، هیچ کاری نمی‌کنند. در صورت نیاز به به‌روزرسانی، آنها می‌توانند آن را به صورت آنلاین انجام دهند.

اظهارنامه‌های مالیاتی از پیش پر شده نیز اهمیت تبادل داده بین بخش‌های دولتی و خصوصی را نشان می‌دهد. بدون داده‌های بخش خصوصی، چنین خدماتی امکان‌پذیر نخواهد بود یا به تلاش بیشتری از سوی شهروندان نیاز دارد. در سال‌های اخیر، این نوع تبادل داده بین بخش‌ها شروع به تغییر از انتقال دسته‌ای به تبادل داده‌های بلادرنگ از طریق API ها کرده است. راه اندازی ثبت ملی درآمد فنلاند در سال 2019 گام مهمی در این راستا بود. کارفرمایان فنلاندی اکنون داده‌های دستمزد، حقوق بازنشستگی و مزایا را با استفاده از API یا سایر کانال‌های دیجیتالی در زمان خود به ثبت می‌رسانند. API ها نقش اساسی در تحقق خدمات دولت الکترونیک ایفا می‌کنند،، اما راه‌حل‌های تبادل داده‌های امن، مدل‌های داده یکپارچه و قابلیت همکاری به همان اندازه حیاتی هستند. روی هم رفته، تعامل‌پذیری در مقیاس گسترده‌تر نیازمند استانداردها، دستورالعمل‌ها و بهترین روش‌های همکاری بین سازمان‌ها و مرزها و بین بخش‌های دولتی و خصوصی است. تنها زمانی که این قطعات پازل با هم هماهنگ شوند می‌توانند یک راه‌حل واقعاً موفق دولت الکترونیکی را تشکیل دهند و همه باید در طراحی و اجرای API های متفکرانه و مؤثر نقش داشته باشند.