بررسی پروژه‌های مرتبط با مدیریت هویتی در اروپا (بخش اول)

سیستم‌های مدیریت هویت نقش مهمی در حوزه دولت الکترونیکی و کسب‌وکار الکترونیک ایفا می‌کنند، آنها پایه‌های اصلی ساختاری را تشکیل می‌دهند که دسترسی امن و قابل اعتماد به خدمات آنلاین را ممکن می‌سازد. هویت الکترونیکی شهروندی (e-ID) پیش‌نیاز ارائه خدمات الکترونیکی با کیفیت بالا می‌باشد که نیازمند محیطی است که از سرقت هویت و تقلب جلوگیری می‌کند.

یک سیستم مدیریت هویت (دولت الکترونیک) چارچوب استانداردهای سازمانی و فنی را تعریف می‌کند و برای ایجاد، ذخیره، تأیید و استفاده از ویژگی‌های الکترونیکی مرتبط با هویت یک شخص فیزیکی، اقدام می‌کند. استفاده مؤثر از یک سیستم مدیریت هویت می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت خدمات ارائه شده، ظهور خدمات یکپارچه جدید و ایجاد یک اقتصاد مبتنی بر فناوری اطلاعات کمک کند. علاوه بر این، جلوگیری از استفاده غیرقانونی از شناسایی و احراز هویت به کشورها در دفاع از امنیت ملی، مبارزه با مهاجرت غیرقانونی و دیگر فعالیت‌های مرتبط کمک می‌کند.

راه‌حل‌های متعددی برای مدیریت هویت با به‌کارگیری فناوری‌ها و استانداردهای متفاوت ممکن شده است. بسیاری از این راهکارها فقط در یک محیط همگن مؤثر هستند و زمانی که تداخل بین راه‌حل‌های مختلف مدیریت هویت ایجاد شود، تاثیر آنها از بین می رود. در علم اقتصاد ، کلید موفقیت در تعامل میان سیستم‌های مختلف است، نه در یک رویکرد متمرکز.  ایجاد یک استاندارد برای مبادله اطلاعات الکترونیکی به دلایلی نیاز به تغییرات بنیادی در زیرساخت ها و سیستم‌های فناوری اطلاعات موجود دارد:

• دلایل اقتصادی : اتخاذ یک فناوری جدید همیشه نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در سیستم‌های جدید و از دست دادن سرمایه‌گذاری‌ها در سیستم‌های رها شده است
• دلایل فنی : مشکلات غیرمنتظره می‌تواند باعث تأخیر و عدم تداوم ارائه خدمات شود.
• دلایل سازمانی: از دست دادن امکان انتخاب فناوری برای استفاده و سفارشی کردن آنها با توجه به نیازهای سازمانی است.

کشورهای عضو اروپا سرمایه‌گذاری قابل توجهی در زیرساخت ملی خود کرده‌اند و طیف گسترده‌ای از سیستم‌های مدیریت هویت الکترونیکی به روش مستقل و غیر هماهنگ توسعه یافته‌اند. این سیستم‌ها که برای قابلیت همکاری طراحی نشده‌اند، از فناوری‌های مختلفی برای توکن‌های سخت‌افزاری (کارت‌های هوشمند، کارت‌های مغناطیسی، تلفن‌های همراه و غیره)، بیومتریک (اثرانگشت، صورت، شبکیه) و امضای دیجیتال استفاده می‌کنند. در نتیجه، کشورهای عضو لزوماً به ارائه دهندگان خدمات گواهینامه (یا سایر خدمات امنیتی) یکدیگر اعتماد ندارند.

وضعیت هویت الکترونیک ملی در اروپا

در این بخش به برخی از مهم‌ترین معماری‌ها، فناوری‌ها و پروژه‌های مرتبط با مدیریت هویت الکترونیکی که در اروپا توسعه یافته است، می‌پردازیم. اطلاعات ارائه شده از منابع متعددی از جمله CEN / ISSS WS E-Authentication، وب سایت اتحادیه اروپا IDABC و ارائه های نمایندگان دولتی در جلسات گروه Porvoo استخراج شده است.

اتریش

دولت اتریش از سال ۲۰۰۴ شروع به صدور کارت‌های الکترونیکی در پروژه «Bürgerkarte» کرده است که مجموعه‌ای از توابع و حداقل الزامات برای شناسایی امن و استفاده از امضای دیجیتال در دولت الکترونیک را تعریف می‌کند. کارت های شهروندان را چند سازمان خصوصی و دولتی  مانند اپراتورهای تلفن همراه، بانک ها و بیمه اجتماعی صادر  کردند. تایید اعتبار و امضای دیجیتال با استفاده از دو گواهینامه مختلف روی کارت انجام می شود. کارت ها و گواهی ها دارای دوره اعتبار هستند که باتوجه به سازمان صادرکننده متفاوت است ولی حداکثر اعتبار آنها پنج سال است. این کارت اجباری نیست و یک سند شناسه معتبر رسمی محسوب نمی شود.

برنامه های دولت الکترونیکی که از کارت شهروندی برای احراز هویت استفاده می کنند شامل خدمات مالیاتی، درخواست گواهی های اقامت و نامه الکترونیکی ثبت شده می باشد. با این حال، به دلیل گسترش استفاده از وب سرویس های آنلاین یک مجموعه از سرویس های سمت سرور توسط دولت در دسترس توسعه دهندگان برنامه های کاربردی قرار گرفته است که با استفاده از کارت شهروندی برای تایید اعتبار ، امضای دیجیتال ، و بسیاری از موارد دیگر  مورد استفاده قرار می گیرد.

در حوزه سلامت، سیستم کارت الکترونیکی بیمه خدمات درمانی جایگزین دفترچه های درمانیکاغذی شده است که حاوی اطلاعات بیمه شخصی و بیمه اجتماعی است و برای تصدیق اعتبار کاربرد دارد. این کارت الکترونیک بر اساس زیرساخت شبکه اطلاعات بهداشتی اتریش(Geseundheites Netzwerks – GIN) است که اطلاعات۱۴,۰۰۰ پزشک ، دفاتر امنیت اجتماعی و تامین کنندگان خدمات بهداشتی را به یکدیگر متصل می کند.

بلژیک

راه اندازی رسمی پروژه کارت شناسایی الکترونیکی شخصی بلژیک (BelPIC) در مارس 2003 با مشارکت 11 خلبان بلژیکی آزمایشی با همکاری ثبت ملی و مرجع صدور گواهینامه Belgacom انجام شد.

کارکردهای اصلی این پروژه، تصدیق و امضای دیجیتال است. کارت شناسایی الکترونیکی بلژیک یک کارت هوشمند  دارای تراشه است که اطلاعات شخصی دارنده کارت (شامل تاریخ تولد، والدین، وضعیت مدنی، آدرس‌های فعلی و گذشته و وضعیت نظام وظیفه) و گواهی‌های احراز هویت و امضای دیجیتال را ذخیره می‌کند. این کارت توسط شهرداری ها صادر می شود، دارای اعتبار 5 ساله است و از روش دسترسی با پین کد استفاده می کند. این کارت به عنوان یک سند مسافرتی بین المللی معتبر برای کشورهای اروپایی حوزه «شنگن» معتبر است.

کارت شناسایی الکترونیکی می تواند برای دسترسی قابل اعتماد به خدمات الکترونیکی، اعلامیه مالیاتی انلاین، پست الکترونیک تایید شده، خدمات کتابخانه الکترونیکی، بانکداری خانگی و سایر برنامه هایی که در حال توسعه هستند، از جمله امنیت اجتماعی، خدمات دانشجویان دانشگاه و دسترسی به ساختمان ها مورد استفاده قرار گیرد.

در مقاله بررسی پروژه های مرتبط با مدیریت هویتی در اروپا (بخش دوم) به بررسی مهم‌ترین معماری‌ها، فناوری‌ها و پروژه‌های مرتبط با مدیریت هویت الکترونیکی دیگر کشورهای اروپا پرداختیم.